ศูนย์พัฒนาระบบบริการปฐมภูมิและระบบสุขภาพชุมชน
(Primary Care and Community Health System Development Center)
ประวัติความเป็นมา
ศูนย์พัฒนาระบบบริการปฐมภูมิและระบบสุขภาพชุมชน ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๕ โดยพิจารณาเห็นว่างานสุขภาพปฐมภูมิ
ซึ่งประกอบด้วย PHC (Primary Health Care) และ PC (Primary Care–Service Base) ซึ่งเป็นความรับผิดชอบของหน่วยงานในพื้นที่
เช่น โรงพยาบาลชุมชน (รพช.) และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ทั้งหมด ยังมีปัญหาหลายประการ
เนื่องจากเจ้าหน้าที่ต้องแบกรับภาระการให้บริการและการดูแลรักษาเป็นส่วนใหญ่ แต่ก็ยังพบว่ามีผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง
ที่ยังไม่สามารถเข้าถึงบริการอีกจำนวนมาก โดยเฉพาะพื้นที่อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ก็มีสถานการณ์ไม่ต่างไปจากนี้
ทุกฝ่ายในภาคีเครือข่ายพื้นที่อำเภอสารภีจึงเห็นตรงกันว่าควรมีการพัฒนาระบบสุขภาพชุมชนในภาคประชาชนให้มีความเข้มแข็ง
มีส่วนร่วมในการสร้างเสริมสุขภาพ ตระหนักถึงความเป็นเจ้าของ และร่วมมือกันพัฒนาโดยที่ รพช. และ รพ.สต.
ยังคงรับผิดชอบส่วนของการให้บริการปฐมภูมิอย่างเต็มที่ และทำหน้าที่เป็นหน่วยสนับสนุนให้ความช่วยเหลือ
เพื่อทำให้เกิดการจัดการสุขภาพของชุมชน เพื่อชุมชนและโดยชุมชนเอง
โครงการนี้ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ระยะเวลา ๓ ปี
และคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้จัดตั้งศูนย์วิชาการรองรับงานดังกล่าวนี้
เพื่อให้เป็นศูนย์การเรียนรู้และศึกษาวิจัยระบบสุขภาพชุมชนของอาจารย์และนักศึกษาปริญญาตรี โทและเอก
ได้เรียนรู้โดยทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลชุมชนในอำเภอสารภี ซึ่งต่อมาได้มีการขยายให้ครอบคลุมพื้นที่
ทุกอำเภอในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยการสนับสนุนของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่
การดำเนินงาน
1.พัฒนากลไกสนับสนุนการปรับพฤติกรรม รูปแบบ และกระบวนการให้บริการของสถานบริการในระบบปฐมภูมิ
ไปสู่แนวการส่งเสริมสุขภาพ เน้นการประสานเชื่อมโยงหน่วยบริการสาธารณสุขทุกระดับองค์กรด้านสุขภาพ
สถาบันการศึกษา องค์กรวิชาชีพ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จนเกิดเป็นรูปธรรมของการทำงานร่วมกัน
รวมถึงเกิดการขยายพื้นที่ผ่านการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ข้ามพื้นที่
2.พัฒนานโยบายและกิจกรรมในระดับท้องถิ่น เพื่อสนับสนุนการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพ
และปัจจัยทางสังคมที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ (Social Determinants of Health) โดยเน้นสร้างการมีส่วนร่วม
จากทุกภาคส่วนในการขับเคลื่อน
3.ส่งเสริมพฤติกรรมและกิจกรรมของครอบครัวและชุมชนให้เอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพ และการสร้างองค์ความรู้
นวัตกรรม เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูล และต่อยอดการขับเคลื่อนงานสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค
และการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ
4.สร้างเครือข่าย และส่งเสริมให้คณาจารย์ นักศึกษาได้มีโอกาสเข้าไปเพิ่มพูนประสบการณ์และเรียนรู้จากฐานเรียนรู้ในพื้นที่จริง
สิ่งที่ได้ดำเนินการแล้ว ได้แก่ ระบบข้อมูลสุขภาพชุมชน เวทีคืนข้อมูลทั้งระดับอำเภอและตำบล หลักสูตรฝึกอบรมกระบวนการชุมชน
นักวิจัยท้องถิ่นและการสื่อสารสาธารณะ สภาสุขภาพตำบลหรือข่วงกำกึ๊ด สภาสุขภาพอำเภอหรือข่วงอำเภอ วิสัยทัศน์ตำบลเพื่อสุขภาวะ
เครือข่ายแกนนำระดับตำบล เครือข่ายเกษตรปลอดสารพิษ ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ ชมรมออกกำลังกายตามวัฒนธรรม
เครือข่ายเยาวชน แกนนำขับเคลื่อนเมืองปลอดขยะ เครือข่ายสมัชชาสุขภาพขับเคลื่อนข่วงกำกึ๊ดสัญจร การดูแลกลุ่มโรคเป้าหมาย
เช่น กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มผู้พิการ และกลุ่มอื่นๆ เป็นต้น
ติดต่อศูนย์บริการปฐมภูมิและระบบสุขภาพชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ๑๑๐ ถนนอินทวโรรส ตำบลศรีภูมิ อำเภอเมือง
จังหวัดเชียงใหม่ ๕๐๒๐๐
โทรศัพท์ ๐๕๓-๙๔๙-๐๖๗ โทรสาร ๐๕๒-๐๐๑-๑๓๓
E-mail:
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.